Geschiedenis van De Put

Op deze pagina kunt u veel lezen over de historie van zwembad De Put en landgoed Te Werve. Hieronder vind u ook oude krantenartikelen over De Put. De lijst met artikelen zal worden bijgewerkt.

Historische artikelen

Het Vaderland - De krant waar ook veel over De Put en landgoed Te Werve in geschreven werd Rik Noorlander zoekt naar oude krantenartikelen over De Put en zal hier regelmatig nieuwe krantenartikelen plaatsen. De volgende artikelen komen uit Het Vaderland en zijn meer dan 80 jaar oud:

  1. 3 november 1922: De zweminrichting van Huis te Werve., 2109 download(s)
  2. 1 juli 1923: Opening Zweminrichting, 2015 download(s)
  3. 10 april 1923: Oprichting Zwemvereeniging, 1849 download(s)

Een stukje geschiedenis

Het meer van Te Werve is in 1910 ontstaan door zanduitgraving. De grond wordt gebruikt voor het ophogen en bouwrijp maken van het Haagse Laakhaventerrein. Er werd waarschijnlijk al vrij snel gezwommen in het ontstane meer. De toenmalige eigenaar van het landgoed, de heer Labouchère, stond toe dat er gezwommen werd als er toezicht zou zijn en alleen op de plaats waar het bad van de Shell was gelegen. De Rijswijkers maakten er dankbaar gebruik van.

Het landgoed werd in 1922 echter verkocht aan de heer Detering van de BPM, de latere Shell. Gelukkig bleek ook deze eigenaar het zwemmen toe te staan maar wel onder voorwaarden. De zwemmers moesten een vereniging oprichten met goed te keuren statuten en een reglement, en Te Werve bepaalde welk gedeelte van het meer aan die vereniging beschikbaar werd gesteld.
Zo gebeurde het dan ook: op 9 april 1923 werd “den Rijswijkschen Zwemvereniging” opgericht. We hadden niet meer dan gras, zand, struiken en 20 ijzeren kleedhokjes, een geschenk van Te Werve bij de oprichting.

In 1935 werd de Algemene Politieverordening gewijzigd door B&W van Rijswijk. RZV moest een vergunning aanvragen voor het zwemmen. De voorwaarden waren zo dat er slechts weinig uren gemengd kon worden gezwommen. De burgemeester van Helleberg Hubar: “Het is de menselijke natuur dat personen die aan gemengd zwemmen deelnemen in hun zedelijkheids opvattingen zijn geremd en gemengd zwemmen kan aanleiding geven tot het plegen van onzedelijke handelingen”. Voor een buitenstaander was het zwemmen wel erg spannend! Wij gingen er niet mee akkoord en zwommen de gehele zomer van 1935 zonder vergunning. Er werd door de gemeente niet ingegrepen. De inperking van het gemengd zwemmen zou een ledenverlies opleveren zodat geen rendabele exploitatie mogelijk zou zijn. In 1936 besloten we het zwembad te sluiten. RZV spande een kort geding aan en werd in het gelijk gesteld. De gemeente reageerde met een geheel verbod op gemengd zwemmen.

Het bestuur ging op 3 juli van dat jaar met opzet gemengd zwemmen en liet zich door de politie bekeuren. In 1937 kwam deze zaak voor de Kantonrechter en die oordeelde dat er geen sprake was van openbaar gemengd zwemmen; vrijspraak dus. Dit tot verdriet van Justitie en dus in beroep bij de Rechtbank van Den Haag en in cassatie bij de Hoge Raad maar haalde telkens bakzijl. Tot groot plezier van de vereniging en de Rijswijkers die weer gerust (gemengd) konden zwemmen ondanks de dreiging van “onzedige handelingen”.

Aan het meer naast ons bad had Te Werve ook een bad. In de oorlog werden we financieel gedwongen samen te werken. De bezetter heeft het gehele archief van de beginperiode van onze vereniging verduisterd zodat we niet veel meer informatie over die periode hebben. Bovendien werd de duiktoren gebombardeerd!

In 1954 kregen we een uitbreiding, een nieuwe springtoren, nieuwe kassa en een badmeesterhuisje. We deden toen ongeveer 130 zwemdiploma’s per jaar, na droogles in de winter. In de loop der jaren zijn duizenden Rijswijkers in De Put gediplomeerd. Later werd het leszwemmen naar het overdekte, en vooral verwarmde, zwembad De Wervel overgebracht. We mochten toen zo’n 600 diploma’s uitreiken in één jaar.

In 1946 werd voor het eerst deelgenomen aan de waterpolocompetitie met twee heren en één damesteam, zowel de dames als de heren hadden wisselende kansen en hebben meerdere keren in de tweede klasse van de Bond gespeeld.

In sportief opzicht liggen er vele kilometers in het water; er werd niet alleen zomercompetitie gespeeld maar de vele Puttoernooien zijn nog steeds een koud begrip bij vele poloërs. De langebaanwedstrijden, les- en diplomazwemmen, prestatietochten, feesten en reünies en vooral het vrijzwemmen hebben vele honderden mensen veel plezier gebracht. En dat allemaal dankzij vrijwilligers en een enkele betaalde badmeester die er ook met veel plezier vele uren aan hebben geschonken. De toeloop en de interesses zijn behoorlijk veranderd maar het aantal uren dat we erin steken is gebleven tot vermaak van iedereen.